Skansen Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku - Skansenova

Używamy plików cookies, aby pomóc w personalizacji treści, dostosowywać i analizować reklamy oraz zapewnić bezpieczne korzystanie ze strony. Kontynuując, wyrażasz zgodę na gromadzenie przez nas informacji. Szczegóły znajdziesz w zakładce: Polityka prywatności.

Skansen Wsi Pogórzańskiej w Szymbarku

szymbark bar

Skansen Wsi Pogórzańskiej im. prof. Romana Reinfussa w Szymbarku jest jednym z czterech oddziałów Muzeum – Dwory Karwacjanów i Gładyszów w Gorlicach.

Usytuowany jest w centrum wsi, na terenie podworskim, stanowiącym niegdyś fragment dawnego majątku Zamek. Na powierzchni ok. 2 ha zlokalizowanych jest 16 zabytkowych obiektów prezentujących typową dla Pogórza Gorlickiego architekturę wiejską. W bliskim sąsiedztwie skansenu znajdują się dworskie obiekty murowane – renesansowy kasztel z XVI wieku, oficyna dworska (ok. XVIII wieku) oraz drewniany dworek mieszczański z pocz. XX wieku, przeniesiony z Gorlic.

Podczas przygotowywania ekspozycji korzystano m.in. z pomocy merytorycznej prof. Romana Reinfussa. W 2010 roku, w setną rocznicę urodzin Reinfussa, nadano placówce jego imię. W skansenie prezentowana jest kultura ludowa Pogórzan Gorlickich, grupy etnograficznej zaliczanej do Pogórzan Zachodnich.

Usytuowanie skansenu w centrum wsi, na specyficznej, wąskiej działce, zadecydowało o wyborze koncepcji zabudowy parkowej, bez odtwarzania autentycznego schematu zabudowy wsi pogórzańskiej. Są tu eksponowane głównie pojedyncze obiekty, przeniesione z większych zespołów. W ten sposób znalazła się tu m.in. kompletna zagroda jednobudynkowa (chałupa dymna z Siar). Dwie z czterech chałup znajdujących się na terenie skansenu (z Siar i Moszczenicy) są w pełni wyposażone w dawne meble, naczynia i narzędzia związane z tradycyjnym gospodarstwem domowym. Chałupa dymna z Siar stanowi przykład jednobudynkowej zagrody biedniackiej. Zamieszkiwana była do lat 70. XX wieku przez mężczyznę, który utrzymywał się z tkania płótna, potem też z wyrobu chodników.

Obok budynków mieszkalnych ulokowano obiekty funkcjonujące niegdyś jako warsztaty usługowe. Na trasie eksponującej przemysł ludowy znajdują się: kuźnia, wiatraki do mielenia zboża, olejarnia oraz piec do wypalania naczyń. Chałupa tkacza włączona w szlak techniki wiejskiej jest jednocześnie mieszkaniem i miejscem pracy rzemieślnika. Na terenie skansenu znajdują się także budynki gospodarcze: stodoły, obora, spichlerz plebański. W skansenie prezentowane są wystawy stałe: „Zioła w tradycji Pogórza”, „Sztab Operacji Gorlickiej 1915” „Zabytkowe pojazdy i maszyny rolnicze”, „Na co dzień i od święta – tradycyjny strój pogórzański”.

Skansen w Szymbarku nie ogranicza się jedynie do gromadzenia i ochrony pamiątek przeszłości. Poprzez działalność kulturalno-edukacyjną – obejmującą wystawy, lekcje i warsztaty muzealne, programy edukacyjne i organizację imprez plenerowych – stara się w sposób jak najbardziej autentyczny zaprezentować dziedzictwo kulturowe regionu. Całość dopełniają wystawy czasowe prezentujące m.in. rękodzieło, rzemiosło lokalnych twórców ludowych, stroje ludowe pogranicza polsko-słowackiego i wiele innych dziedzin kultury ludowej.

W 2017 roku Skansen Wsi Pogórzańskiej został laureatem 42. edycji Nagrody im. O. Kolberga w kategorii VI – dla instytucji i organizacji zasłużonych w opiece i upowszechnianiu kultury ludowej.

Galeria zdjęć archiwalnych

Udostępnij

mini logotypy 1

Przewiń do góry